Για πολλά χρόνια οι κούκλες του κουκλοθεάτρου χρησιμοποιούνται σαν σημαντικό εργαλείο για την μετάδοση γνώσεων. Βρίσκονται πάνω στην λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ ψυχαγωγίας και μάθησης. Έχουν αναγνωριστεί σαν εκπαιδευτικό εργαλείο γιατί διαθέτουν την τέχνη της επικοινωνίας και της πειθούς.
Η δύναμη της κούκλας έγκειται στην ικανότητά της να κινείται και να μιλάει. Μέσω αυτών των ανθρωπίνων ικανοτήτων καταφέρνει κάτι εκπληκτικό: Ο καθένας μπορεί να δει τον εαυτό του ή κομμάτια της ψυχής του μέσα από την κούκλα.
Κρατώντας μια κούκλα στο χέρι είναι δυνατόν ο εμψυχωτής να επικοινωνεί με ένα ευρύ φάσμα ηλικιών, διαφορετικών πολιτισμών και γλωσσών.
Με την βοήθεια της κούκλας είναι δυνατόν να επηρεαστούν παιδιά τα οποία θεωρούνται «δύσκολα» να προσεγγιστούν με τον συνηθισμένο τρόπο.
Οι κούκλες σαν διάμεσο και εργαλείο διδασκαλίας
στην πρώιμη παιδική ηλικία.
Η εργασία με τις κούκλες του θεάτρου ταιριάζει με την ανάπτυξη των μικρών παιδιών. Κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του το παιδί χαρακτηρίζεται από τον ανιμισμό.
Οι κούκλες αποτελούν πόλο έλξης γιατί τις αντιλαμβάνονται σαν ζωντανά πλάσματα και τους αποδίδουν πολλούς διαφορετικούς ρόλους στο παιχνίδι.
Τα παιδιά αναγνωρίζουν τις κούκλες σαν ένα φυσικό και αναπόσπαστο μέρος του κόσμου τους.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι το παιχνίδι με κούκλες έχει πολύτιμο ρόλο στην κοινωνική , συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη των μικρών παιδιών.
Μέσα από μια κούκλα ένα παιδί δημιουργεί μια διαδικασία «προβολής». Ο εσωτερικός του κόσμος προβάλλεται στην κούκλα και είναι σαν να γίνεται « ο εαυτός του».
Το παιδί μέσω της κούκλας εκφράζεται και η κούκλα είναι μια διέξοδος για τα συναισθήματά του.
Οι θεατρόκουκλες διαφέρουν από τις κούκλες του συμβολικού παιχνιδιού στην μορφή τους και στον τρόπο με τον οποίο ένα μικρό παιδί παίζει μαζί τους.
Οι κούκλες του παιχνιδιού είναι συμπαγείς και η λειτουργία τους στο παιχνίδι καθορίζεται από το παιδί το οποίο μιμείται την πραγματικότητα και την προσαρμόζει στις ανάγκες του.
Αντίθετα οι κούκλες του κουκλοθεάτρου έχουν « μια δική τους ζωή». Το παιδί εν μέρει μπορεί να τις ελέγξει. Βάζοντας το χέρι του μέσα στην γαντόκουκλα αμέσως ζωντανεύει «κάποιον άλλο». Μπορεί να μιλήσει με άλλη φωνή αλλά και να προβάλει τα συναισθήματά του σε αυτόν.
Θεατρόκουκλες μέσο επικοινωνίας και θεραπείας
Οι κούκλες του κουκλοθεάτρου είναι ένα διαπολιτισμικό μέσο. Αγγίζουν τις καρδιές των παιδιών σε όλο τον κόσμο.
Στον χώρο της παιδαγωγικής και ψυχιατρικής έρευνας υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές για ευρεία χρήση των κουκλών του θεάτρου στους τομείς όπως η αξιολόγηση , η διάγνωση, η συμβουλευτική και η θεραπεία.
Η χρήση των κουκλών για αυτές τις ανάγκες γίνονται στο πλαίσιο της θεραπείας της συμβουλευτικής της οικογένειας αλλά και της κλινικής θεραπείας.
Η θεραπεία με τις κούκλες του θεάτρου συνδυάζει αρχές και τεχνικές από διαφόρους τομείς όπως:
· Η καλλιτεχνική θεραπεία art therapy
· Η παιγνιοθεραπεία play therapy
· Η δραματοθεραπεία drama therapy
· το ψυχόδραμα.
Αυτή η προσέγγιση είναι γνωστή και ως ψυχο- κουκλοθέατρο psycho- puppetry.
Ερευνητές που έχουν εξετάσει την αποτελεσματικότητα του κουκλοθεάτρου για θεραπεία έχουν τονίσει την θετική επίδραση που έχουν οι θεατρικές κούκλες στους θεραπευτές. Αυτοί βοηθούν τα παιδιά να ξεπεράσουν τον θυμό τους τις απογοητεύσεις και τους φόβους τους.
Η χρήση της κούκλας έχει αυξήσει την αποτελεσματικότητα της βοήθειας που χορηγείται σε παιδιά κατά την διάρκεια ασθένειας και νοσηλείας.
Η αποτελεσματικότητα τους ήταν ιδιαίτερα έντονη όταν χρησιμοποιείται για την επικοινωνία με πολύ μικρά παιδιά και αυξάνει με αυτόν τον τρόπο την αυτοπεποίθησή τους.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα μικρά παιδιά δυσκολεύονται να απαντήσουν σε άμεσες ερωτήσεις που αφορούν τα συναισθήματα.
Για να τα ενθαρρύνουμε στην συνεργασία πρέπει να εισχωρήσουμε στον κόσμο τους που είναι ιστορίες , κούκλες και παιχνίδι.
Η χρήση της θεατρικής κούκλας βοηθά τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και τις σκέψεις τους, οι οποίες διαφορετικά θα έμεναν κρυμμένες.
Με την κούκλα στο χέρι το παιδί μπορεί ελεύθερα να εκφράσει τα συναισθήματά του χωρίς καμιά ενοχή ή φόβο.
Η δύναμη της θεραπείας με τις κούκλες του θεάτρου έγκειται στο ότι είναι ισχυρό εργαλείο προβολής.
Το παιδί μπορεί να ταυτιστεί με την κούκλα ενώ ταυτόχρονα δεν αισθάνεται ίδιο με αυτή.
Σε αυτή την περίπτωση τα βαθύτερα συναισθήματα μπορούν να έρθουν στην επιφάνεια ελεύθερα χωρίς αναστολές.
Comments